15 augustus 2020
Geachte aanwezigen
Ik heet u van harte welkom op deze kleine besloten herdenking die gehouden wordt uit respect voor alle slachtoffers van de tweede Wereldoorlog in het voormalig Nederlands Indie en de onafhankelijkheidsstrijd daarna. Ik ben blij en dankbaar dat u allen hier aanwezig bent. Wij gaan er een mooie waardige herdenking van maken. Er zijn nog slechts een paar personen onder ons die de oorlog aan den lijve ervaren hebben.( waaronder ook ik dat geluk heb) Voor hen een speciaal welkom. Vandaag had een bijzondere herdenking moeten worden, 75 jaar bevrijding en 15 jaar bestaan van de vereniging HONI. Door de coronacrisis is dit niet mogelijk gebleken. Gelukkig kunnen wij met medewerking van Boulevard deze herdenking uitzenden op livestream, zodat onze leden en belangstellenden het ook kunnen volgen.
75 jaar geleden op 15 augustus 1945 capituleerde Japan en kwam er een eind aan een jarenlange gevangenschap van de Nederlanders in het voormalig Nederlands Indie.
15 augustus 1945 ……. De bevrijding van de Japanse heersers, maar echte vrijheid was er niet.
Geen bevrijdingsfeesten, geen muziek of uitgelaten danspartijen, zoals hier in Nederland op 5 mei, maar terug in de kampen uit angst voor de Indonesiërs die hun kans op onafhankelijkheid zagen, en zonder pardon voor de vrijheid van hun land vochten. Ook de Indo-Europeanen die vanwege hun gemengde afkomst buiten de kampen geleefd hadden, meestal ook onder erbarmelijke omstandigheden, als krijgsgevangenen en dwangarbeiders, werden een doelwit voor de moordlustige nationalistische Indonesiërs
2 dagen na 15 augustus verkondigde Soekarno de onafhankelijkheid van Indonesië.
De strijd om de onafhankelijkheid van Indonesië was hiermee begonnen omdat Nederland zijn kolonie niet zomaar op wilde geven. Tijdens de strijd hierom , vielen in de jaren van 1945 tot 1949, onnodig veel onschuldige slachtoffers Nederlanders, Molukkers maar ook vele onschuldige Indonesiers werden vermoord.
Daarna in 1949 na de onafhankelijkheidsverklaring, werden , de Nederlanders, gedwongen om zo snel mogelijk te vertrekken uit Indonesië. Ongewenst in het land dat een deel van hen was geworden naar een voor een aantal een onbekend vaderland. Geen baan, geen huis maar opgevangen in contractpensions.
De afgelopen lockdownperiode was voor een klein aantal onder ons een tweede lockdownperiode. De eerste beleefden wij van 1942-1945. Ook toen werden wij in onze vrijheid beperkt en gescheiden van onze naasten. Opgesloten achter het gedek. Ook toen heerste de angst voor de dood en onzekerheid voor de toekomst. Er vielen vele doden door de honger ,gebrek aan medicijnen en onmacht. De doden werden in een matje gerold, en op vrachtwagens afgevoerd. Geen waardig afscheid met familie en vrienden.
Een quarantaineperiode van meer dan 3 jaar, geen vrijheid, altijd honger, opgesloten onder erbarmelijke omstandigheden. Behalve in het voormalig Nederlands Indie was dit trouwens ook het geval in Nederland. Deze tweede lockdown periode , heeft overeenkomsten, maar ook verschillen. Ondanks dat de angst en onzekerheid en de beperkte vrijheid er nu ook is, besef ik dat de beperkingen tijdens deze lockdown een andere impact hebben. Vergeleken met de eerste lockdown blijven er nog veel goede dingen over die de maatregelen draaglijk maakt. De grootste vijanden tijdens de eerste lockdown : de honger en de martelingen en de angst om weggevoerd te worden , zijn er gelukkig niet. 777Deze beperkte vrijheid met haar maatregelen, is maar betrekkelijk in vergelijking met de oorlog, al zijn die voor degenen die de oorlog niet meegemaakt hebben en vooral voor de jeugd vaak moeilijk te begrijpen. In de toekomst zullen wij onze vrijheid hopelijk niet meer zoals vanzelfsprekend ervaren. Deze periode heeft ons weer met de neus op de feiten gedrukt. Vrijheid is niet vanzelfsprekend . Bij vrijheid horen verantwoordelijkheden die vaak moeilijk te accepteren zijn. Met zijn allen zullen wij hieraan mee moeten werken zodat er aan deze tweede lockdown snel een einde komt.
Ik wens u een goede herdenking
Anneke Schults