Anneke Schults
Geachte aanwezigen,
Als voorzitter van “ Herdenking Oorlogsslachtoffers Nederlands Indië heet ik u allen welkom op deze herdenking van HONI.
Een bijzonder woord van welkom aan alle overlevenden , die de oorlog zelf meegemaakt hebben en hier aanwezig zijn.
Een speciaal woord van welkom aan Burgemeester Ton Rombouts en de wethouders Kagie en Hoskam. De heer Janssen namens de van Neynselstichting. Dominee Erica Scheenstra. Loek Middel lid van Pink Madjoe en HONI. Guusje Schults 4e generatie. Erik Alink stadschroniqeur. Het Honi-koor o.l.v. Hans vd Sterren met pianobegeleiding van Cees van Duyvenvoorde, het Blazersensemble o.l.v. Martijn van Duuren en mevr. Bea Matulessy die zorgen voor de muzikale omlijsting.
Wij zijn hier bijeen rond dit monument om te herdenken. Voor een aantal om te denken aan de tijd dat men in het voormalig Nederlands Indië gewoond, gewerkt en tijdens de oorlog gestreden heeft voor de vrijheid. De vrijheid die wij op dit moment eigenlijk als vanzelfsprekend ervaren, maar tevens beseffen wat een voorecht het is om in een land te wonen waar deze vrijheid mogelijk is.
ALS TEKEN VAN SAAMHORIGHEID DRAGEN WIJ VANDAAG ONZE BAMBOE SPELD. Het bamboetakje symboliseert het leed, maar ook de kracht van alle slachtoffers en de vastberadenheid om te overleven. Het bamboetakje als teken van nieuw leven, het zal blijven groeien.

Het thema van dit jaar is : Samen verder.
Hoe kun je dit begrip invullen. Samen iets doen wekt vertrouwen, Tegen een kind zeg je vaak “Zullen wij het samen doen”, zullen wij samen oversteken, dat geeft vertrouwen en dan gaat het. Als je in je leven de weg kwijt bent en je ontmoet dan iemand die je wilt helpen en steunen, die je een hand reikt, om samen verder te gaan dan durf je weer te geloven en de draad weer op te pakken.
Tegen vrienden: Laten wij het samen oplossen, Ik help je wij doen het samen, met zijn twee ben je sterker dan alleen. En wat geeft dat dan voldoening als het gelukt is. Zo was het ook in de oorlog. Het overleven door het samen gevoel. Elkaar steunen en moed inpraten. Niet opgeven! Zorgen voor elkaar , samen verder! Ondanks de ellende toch samen lachten en huilen en samen hopen op een spoedige bevrijding. Sterk door saamhorigheid. De bevrijding waar men zo naar had uitgezien bracht voor velen teleurstelling en verdriet om het verlies van geliefden die gesneuveld waren.  Hoe moest men verder? wat bracht de toekomst? En toen, daarna, men gedwongen werd om als Nederlander het land te verlaten, hadden velen die kracht niet meer om verder te willen. In Nederland moest men samen verder. Maar dat vraagt veel van twee kanten. Ook in Nederland had men net de oorlog achter de rug, die voor veel Nederlanders ook voor verlies en verdriet gezorgd had, en het daarom moeilijk was om de Indische Nederlanders met open armen te ontvangen.

Samen verder vraagt : Acceptatie en respect voor andere leefgewoontes, ander uiterlijk, andere taal, ander eten.
Wederzijds begrip voor elkaars ervaringen en verleden. Een hand reiken naar de ander, kunnen vergeven.
Het verleden achter je laten, zonder te vergeten. Het verleden achter je te kunnen laten, dat is een aantal van ons niet gelukt, ofschoon de meesten hier weer een goed bestaan hebben opgebouwd en hun kinderen een toekomst hebben kunnen bieden.
Samen verder! Het is uiteindelijk gelukt, met vallen en opstaan en ik sta hier, en heb het geluk gehad om samen met mijn ouders verder te kunnen gaan. En ben er trots op dat ik als voorzitter van HONI samen met u allen deze herdenking kan vieren en dat mijn kinderen en kleinkinderen hier in vrijheid kunnen opgroeien.
Ik wens u een goede herdenking.

Anneke Schults