Waarom herdenken?

Waarom blijven herdenken?
Hoe lang moet je hier nog mee doorgaan?

Herdenken zet aan tot denken. Denken over bezetting en vrijheid.
Denken aan de gevolgen van machtswellust en aanzetten tot haat.
Denken aan mensen die tot op dit moment nog lijden onder het juk van een bezetter.

Zinloze oorlogen.
Onschuldige mannen, vrouwen, kinderen, die getroffen worden.

Op 15 augustus wappert de Nederlandse vlag. We vieren op deze dag de capitulatie van Japan. De dag dat er een einde kwam aan lange jaren van onderdrukking in het voormalig Nederlands Indie. Wij herdenken allen die ons ontvallen zijn en we vieren op deze dag onze vrijheid.

Vieren valt niet los te koppelen van herdenken. Herdenken is stilstaan bij, en in gedachten teruggaan naar momenten in de tijd. Herdenken doe je altijd met gemengde gevoelens. Verdriet is er om het leed en al het dierbare dat je hebt verloren; blijheid omdat je verlost werd van een groot kwaad en de toekomst weer mogelijkheden bood.
Het einde van de Tweede Wereldoorlog kondigde ook het einde van Nederlands-Indië en het gedwongen wegtrekken van duizenden landgenoten vanuit de Gordel van Smaragd aan.

Voor Velen van ons is het gevoel van vrijheid inmiddels ook een vanzelfsprekendheid geworden omdat men altijd in vrijheid geleefd heeft.
Met herdenken willen we van dat gevoel van vanzelfsprekende vrijheid af. En moeten we durven stilstaan bij wat er in het verleden gebeurd is, ons goede en ook ons foute gedrag.
Voor wat betreft grote delen van de Nederlands-Indische gemeenschap spreken we over vele jaren van fysiek en psychisch leed. De kracht om dan weer te geloven in de goede dingen en weer verder te gaan tekent ons mensen.

Herdenken is daarom, naast herinneren, dan ook vooruitzien. Dat geeft hoop en kracht. Deze woorden passen bij dit mónument. Het monument staat symbool voor kleine en grote verhalen: verhalen van U die verteld moeten worden aan kinderen en kleinkinderen.
Of zoals Hella Haasse het in haar inleiding van haar boek ‘Heren van de Thee’ zegt:” De zaken zijn dood, en kunnen niet meer herrijzen, maar de personen kunnen voor ons leven als we vernemen wat ze dachten en denken.”

In onze wereld is er sinds augustus 1945 nog geen dag geweest zonder oorlog en onderdrukking. Bedenk dat op dit moment in de wereld veel gewapende conflicten gaande zijn.
Dat maakt het begrip vrijheid betrekkelijk, maar geeft des te meer aan dat je vrijheid hebt in de mate die je door anderen wordt gegund. Wie zich dat realiseert, begrijpt dat gedrag invloed heeft op de vrijheid die anderen voelen.

Daarom moeten we er nog meer voor elkaar zijn en daarom komen wij op 15 augustus ook hier bij elkaar rond dit bijzondere monument.